ایران بورس
آموزشی و اطلاع رسانی بورس ایرانایران بورس
آموزشی و اطلاع رسانی بورس ایرانفیبوناچی در بورس
فیبوناچی در بورس
قبل از اینکه به مبحث فیبوناچی در بورس و تحلیل تکنیکال بپردازیم بهتر است ابتدا با فیبوناچی آشنا شویم.
فیبوناچی نام ریاضی دانی ایتالیایی است که در قرن ۱۳ میلادی زندگی می کرده. شهرت فیبوناچی به دلیل اعداد یا دنباله فیبوناچی است که توسط این ریاضی دان معرفی شده.(در زبان فارسی نام دانشمند ایتالیایی fibonacci به دو صورت فیبوناچی و فیبوناتچی تلفظ می شود به همین دلیل در متن از هر دو لغت استفاده شده است و هیچ تفاوتی با یک دیگر ندارند بلکه تنها اختلاف تلفظ می باشد. در متن ها و کتاب های علمی نیز از هر دو تلفظ استفاده شده است.)
نباله فیبوناچی
دنباله فیبوناتچی یک سری از اعداد می باشد که از ۰ و ۱ شروع شده و تا بی نهایت ادامه دارد. در این دنباله بعد از ۲ عدد اول بقیه اعداد از جمع ۲ عدد قبل از خود بدست می آیند.
اعداد اولیه دنباله فیبوناتچی را در زیر مشاهده می کنید.
۰ ، ۱ ، ۱، ۲، ۳، ۵، ۸، ۱۳، ۲۱، ۳۴، ۵۵، ۸۹، ۱۴۴، ۲۳۳، ۳۷۷، ۶۱۰، ۹۸۷، ۱۵۹۷، ۲۵۸۴،…
این دنباله تا بی نهایت ادامه دارد و همانطور که گفتیم جملات از جمع دو عدد قبلی خود بدست می آیند برای مثال ۶۱۰ حاصل جمع ۳۷۷ و ۲۳۳ می باشد.
حالا به نظرتان چه چیزی باعث شهرت دنباله فیبوناچی شده؟! اگر از عدد چهارم دنباله به بعد هر عدد را تقسیم بر عدد قبلی دنباله کنیم عددی حدود ۱/۶۱۸ بدست می آید که به نسبت طلایی مشهور است. هرچه به سمت بی نهایت در این دنباله برویم حاصل تقسیم اعداد بیشتر به نسبت طلایی نزدیک می شود. این نسبت طلایی در طراحی اقسام موارد جهان به کار رفته. برای مثال نسبت قد انسان به نسبت فاصله ناف تا کف پای انسان برابر نسبت طلایی می باشد ، زاویه حلقوی لاک حلزون ، زاویه رویش تخمه های آفتاب گردان و کاج ، پوست آناناس ، گوش انسان، نقش و نگار بال پروانه ، نسبت رشد اجزای گیاهان و حتی تعداد لاک های لاک پشت و گلبرگ های گل ها نیز از دنباله فیبوناتچی پیروی می کند.
تاثیر فیبوناچی بر انسان
از عجایب و شگفت آوری های دیگر این دنباله وجود نسبت طلایی فیبوناتچی در طراحی معماری بناهایی مانند اهرام مصر می باشد که خیلی قبل تر از کشف دنباله فیبوناچی اتفاق افتاده است. گفته می شود چون انسان زاده طبیعت است و خود نیز قسمتی از جهان آفرینش است پس نسبت طلایی در وجود او نیز جریان دارد و ضمیر ناخودآگاه انسان از این دنباله پیروی می کند. برای درک بهتر باید بگوییم اشکالی که از نسبت طلایی پیروی می کنند در نظر انسان زیباتر بنظر می رسد.
فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
همانطور که می دانید تحلیل تکنیکال بر طبق نمودار قیمت انجام می شود که حاصل عملکرد رفتار تک تک انسان ها می باشد. جمله معروف تحلیل تکنیکال را فراموش نکنید که می گوید : نمودار قیمت همه چیز را در خودش لحاظ می کند. از این موارد رفتار های انسانی را نیز شامل می شود.
همانطور که گفتیم فیبوناچی در ضمیر ناخودآگاه انسان وجود دارد و بر رفتار او بطور ناخودآگاه تاثیر می گذارد. یعنی انسان بدون آن که بداند نسبت به اعداد فیبوناچی تمایل دارد و دنباله فیبوناتچی را زیبا می داند. این امر باعث می شود که نسبت های فیبوناتچی در معاملات افراد نیز تاثیر بگذارد. هدف از این مبحث بکار گیری تاثیر نسبت های فیبوناچی برا معاملات بازار سهام است. وقتی بتوانیم پیش بینی کنیم که در چه نسبت های قیمتی معامله گران واکنش خواهند داشت می توانیم از این اطلاعات برای تعیین نقاط ورود و خروج به بازار و شناسایی سطوح حمایت و مقامت استفاده کنیم.
فیبوناتچی نه تنها در پیش بینی قیمت به ما کمک می کند بلکه در چرخه های زمانی نیز وجود دارد و ترکیب کردن فیبوناچی های قیمتی و زمانی تحلیل های بسیار دقیق تری به ما ارائه می دهد.
در کل فیبوناچی در تحلیل تکنیکال برای تشخیص سطوح حمایت و مقاومت بکار می رود و نسبت های فیبوناتچی به نوعی سطوح حمایت و مقاومت نامرئی هستند که تشخیص آنها با سطوح حمایت و مقاومت روند ها مقداری متفاوت است.
نسبت های فیبوناچی
نسبت های فیبوناتچی تنها به ۱/۶۱۸ محدود نمی شوند و نسبت های زیاد و مهمی دراین دنباله یافت می شود. رایج ترین نسبت های فیبوناچی ۰/۳۸۲ و ۰/۵۰ و ۰/۶۱۸ و ۰/۷۸۶ و ۱/۰۰ و ۱/۲۷۲ و / ۱/۶۱۸ می باشند. نسبت های دیگری مانند ۰/۲۳۶ و ۲/۶۱۸ و ۴/۲۳۶ نیز وجود دارند که به اندازه نسبت های گفته شده کاربرد ندارند.
برای مثال نسبت ۰/۶۱۸ معکوس ۱/۶۱۸ می باشد و ۰/۳۸۲ از ضرب ۰/۶۱۸ در خودش بدست می آید.
مهم ترین نسبت های فیبوناچی ۰/۳۸۲ و ۰/۶۱۸ و ۱/۶۱۸ می باشند.
روابط قیمتی فیبوناچی
۳ ابزار فیبوناچی قیمتی را بررسی می کنیم:
فیبوناچی رتریسمنت یا بازگشتی یا اصلاحی
در این روش (retracement) به دو نقطه برای رسم نیاز داریم. کافیست از یک سقف تا کف و یا از یک کف تا سقف خط را رسم کنیم تا نرم افزار تحلیل تکنیکال سطوح حمایت و مقاومت را برای ما به نمایش درآورد.
برای مثال در تصویر زیر از نقطه یک (کف) به نقطه ۲ (سقف) ابزار فیبو رتریسمنت را رسم کردیم و سطوح حمایتی نسبت های فیبوناتچی به نمایش در آمده. همانطور که مشاهده می کنید نمودار قیمت در نقطه ۳ یعنی نسبت ۰/۶۱۸ (مهم ترین سطح فیبو) واکنش نشان داده و قیمت بازگشت داشته است.
در تصویر زیر نیز که از نقطه ۱ (سقف) به نقطه ۲ (کف) رسم کردیم، در بازگشت نمودار در نقطه ۳ و ۴ با مقاومت نسبت ۰/۵۰ و در نقطه ۵ و ۶ در نسبت ۰/۶۱۸ با مقاومت رو برو شده و حتی در نقطه ۷ در نسبت ۰/۷۸۶ نیز مقاومت وجود داشته که پس از چند کندل مقاومت شکسته شده و قیمت افزایش یافته.
فیبوناچی اکستنشن یا گسترشی
روش اکستنشن (extension) همانند روش رتریسمنت می باشد و برای رسم به دو نقطه کف و سقف نیاز دارد. تفاوت این دو روش در این است که در اکستنشن صعود یا نزول پیشین در نظر گرفته می شود. در رتریسمنت نسبت های زیر ۱ در نظر گرفته می شود اما در اکستنشن نسبت های بزرگتر از ۱ لحاظ می شوند. البته در بیشتر نرم افزار های تکنیکال هر دوی این روش ها بخاطر شباهت از یک دستور اجرا می شوند و ما در اینجا تنها برای آموزش هر دو را بیان کردیم.
فیبوناچی پروجکشن یا بازتابی
در ابزار پروجکشن (projection) به ۳ نقطه برای رسم نیاز داریم. در این روش اگر از سقف به کف برویم فیبوناتچی برای پیش بینی حمایت ها و اگر از کف به سقف رسم کنیم برای مقاومت ها می باشد.
همگرایی در فیبوناچی
سطوح نسبت های فیبوناتچی تنها پیش بینی های احتمالی برای قیمت هستند. همگرایی فیبوناتچی به این معنی است که نسبت های فیبو در چند تحلیل فیبوناچی در محدوده ای نزدیک به هم قرارگیرند. همگرایی نشان دهنده قدرت آن محدوده در نسبت های فیبوناچی می باشد. بهتر است که در مورد همگرایی حداقل ۳ نسبت از فیبو های مختلف نزدیک هم قرار گیرند.
چرخه های زمانی فیبوناچی
سری فیبوناچی در بازه های زمانی نیز تاثیر دارند و یک معامله گر موفق می تواند با تلفیق فیبوی قبمتی و زمانی تحلیل های بسیار دقیقی بدست آورد.
برای استفاده از فیبوی زمانی می توان از سقف به سقف یا کف به کف و سقف به کف و برعکس استفاده کرد.
نمونه ای از فیبوناچی زمانی سقف به سقف را مشاهده می کنید.
نکته:
روش های تحلیل فیبوناتچی مختلف و زیادی مانند اگسپنشن ، دایره ، کمان ، بادبزن ، مارپیچ ، گوه ، کانال و … نیز وجود دارد که می توان از آنهانیز استفاده کرد.
